İstatistik

İstanbul Ticaret Odası çatısı altında yürütülen İstanbul’daki ticari hayata dair araştırmaların en önemlilerinden biri olan fiyatların takibi için fiyat toplanması ilk olarak 1914 yılında Düyûn-ı Umûmiye idaresi tarafından başlatılmıştır. O günkü adıyla “İstanbul Ticaret ve Sanayi Odası” olan İstanbul Ticaret Odası 1927 yılında piyasadan toplanan ve alınan fiyatlarla “İstanbul’da Hayat Pahalılığı Müş’iresi” adı altında ilk fiyat indeksi hesaplamasını yapmış ve 1928 yılında yayınlamıştır.

Odaların görevlerine ilişkin “5590 Sayılı Kuruluş Kanununda”; odaların kendi bölgeleri içinde iktisadi, ticari ve sınai faaliyetlere ait indeks ve istatistikler yapması, başlıca maddelerin piyasa fiyatlarını takip ve kaydetmesi ve mümkün olan vasıtalarla yayması hükmü yer almaktadır. Bu hüküm mucibince ekonomik kararların alınmasında, ticari faaliyetlerin yönlendirilmesinde paranın satın alma gücündeki değişmelerin tespitinde kullanılan fiyat indeksi çalışmalarına devam edilmiştir.

Tüketicilerin satın alma gücünde zamanla meydana gelen değişimleri gösteren tüketici fiyat indeksleri başlıca şu amaçlar için kullanılır:

Enflasyonun bir göstergesi olarak
Hükümetlerin ekonomik politikalarının belirlenmesinde
Ücret ve fiyat ayarlanmasında
Fiyat analizlerinde
Cari değerlerin reel değerlere çevrilmesinde
Muhasebe hesaplarında
Ticari faaliyetlerin yönlendirilmesinde
Yıllık plan ve programlarda
Kamu otoriterleri ve özel girişimcilerin üretim, verimlilik ve yatırıma yönelik kararları almasında referans olarak

Fiyat indekslerinin ekonomik hayatta yaşanan değişimleri anlamak ve yönünü tahmin etmek anlamındaki bu önemleri, yetkin ve güvenilir istatistik verilerinin üretilmesini de zorunlu kılmaktadır. İstatistik biriminin birincil misyonlarından birisi de İstanbul özelinde yetkin ve güvenilir istatistik verilerinin üretilmesidir.

İstanbul Ticaret Odası bünyesinde farklı bir müdürlük altında çalışan İstatistik Birimi İTOSAM bünyesine dahil edilerek İstanbul özelinde yapılacak çalışma ve araştırmalara rehberlik edecek verilerin paydaşlara, firmalara ve kamuya sunulması süreçlerine de geçmişten getirdiği birikimle katkı sunmaktadır.

Fiyat indeksleri çalışmalarının yanı sıra yayınlamış olduğu e-kitaplar ile kullanıcılarına ülke ekonomisine ait derlenmiş veri kaynakları da sunan İstatistik birimi yeni indeks ve araştırmalar ile çalışmalarına devam etmektedir.

İstatistik Biriminin sorumluluk alanları:

İstanbul için hazırlanan yeni fiyat endeksinin düzenli (aylık) olarak kamuoyu ile paylaşılması
Fiyat toplama faaliyetlerine dair mevcut kalite güvence sisteminin sürekli iyileştirmelerle sürdürülmesi
Türkiye ve İstanbul’a yönelik ekonomik ve sosyal göstergelerden oluşan kitap, rehber ve yönergelerin hazırlanması
Ülke ekonomisine dair karar alma mekanizmalarına yol gösterecek periyodik—aylık, üç aylık ve yıllık—yayınların hazırlanması
İstanbul Ticaret Odası tarafından gerçekleştirilen fuar, seminer ve eğitimlerdeki memnuniyet durumunun istatistiki olarak ölçülerek analiz sonuçlarının ilgili müdürlüklerle paylaşılmak üzere raporlanması
"Vergi Ödülleri" planlamalarının yapılması